Propozycje zmian zawarte w tym dokumencie przedstawiono z punktu widzenia przedsiębiorców, naukowców, inwestorów i administracji, a jego ostateczny kształt powstał po przeprowadzeniu szerokich konsultacji społecznych. Zgłoszonych zostało kilkaset zmian, najwięcej z nich pochodziło ze środowiska biznesu - prawie 45%, a 30% uwag zgłosiło środowisko naukowe.
Biała Księga Innowacyjności niemal nie zawiera bezpośrednich odwołań do zmian w obrębie funkcjonowania branży medycznej. Wśród tematów adresowanych bezpośrednio do Ministerstwa Zdrowia znalazła się rekomendacja zmian w zakresie wsparcia procesu wprowadzania innowacyjnych produktów na rynek w systemie zamówień publicznych oraz uruchomienie zamówień programów umożliwiających realizację zamówień na nowe technologie w formie zamówień przedkomercyjnych.
Natomiast wiele ze wskazywanych przez twórców Białej Księgi rozwiązań może potencjalnie wspierać rozwój branży medycznej w tym przede wszystkim sektora farmaceutycznego. To między innymi: zwiększenie ulgi na badania i rozwój, wprowadzenie statusu innowacyjnego przedsiębiorstwa i zwiększenie dostępności do kapitału na innowacje dla przedsiębiorstw.
Niektóre z propozycji zgłoszonych w ramach prac nad Białą Księgą Innowacji zostały uwzględnione w pierwszej ustawie o innowacyjności (13 września 2016 r. odbyło się w Sejmie RP pierwsze czytanie projektu ustawy). Na podstawie pozostałych propozycji zidentyfikowanych w Białej Księdzeopracowany zostanie do końca 2016 roku projekt drugiej ustawy o innowacyjności (obie ustawy będą zmieniały przepisy w innych ustawach).
Tymczasem Ministerstwo Zdrowia niezależnie od prac zespołu ds. innowacyjności pracuje nad rozwiązaniami ułatwiającymi firmom farmaceutycznym inwestowanie w badania i rozwój w Polsce. Wiceminister zdrowia Krzysztof Łanda mówił kilka tygodni temu, że jedną z najważniejszych zmian w ustawie refundacyjnej będzie Refundacyjny Tryb Rozwojowy (RTR) opracowywany we współpracy z Ministerstwem Rozwoju. Wyjaśniał, że na podstawie różnych współczynników będzie dokonywana ocena, na ile dana firma farmaceutyczna jest "partnerem polskiej gospodarki", np. czy inwestuje w Polsce w badania i rozwój, prowadzi tu badania kliniczne, płaci CIT oraz zatrudnia pracowników.
- Te firmy będą przypisywane do poszczególnych kategorii. Firma będzie mogła zwrócić się do Ministerstwa Rozwoju z prośbą o przyznanie kategorii partnerstwa dla polskiej gospodarki. Minister będzie wydawał opinię, a my będziemy ją uwzględniać przy ocenie wniosków refundacyjnych tej firmy w danym roku - wyjaśniał Łanda. Zwiększenie szans takich firm na refundację ma zachęcić je do prowadzenia w Polsce produkcji. - Mamy specjalistów, zaplecze, wiemy jak to robić, ale przez lata polski przemysł farmaceutyczny nie był wspierany. Wręcz mam wrażenie, że był on duszony - mówił wiceminister.
W projekcie nowelizacji ustawy refundacyjnej pojawia się również „budżet na innowacje” - dotacja celowa przekazywana NFZ przez Ministra Zdrowia. Może ona zostać przeznaczona na pokrycie kosztu innowacyjnej terapii - w wysokości wartości odpowiadającej współczynnikowi określonemu w kolejnej nowej instytucji wprowadzanej w ustawie o refundacji - opinii ministra właściwego ds. gospodarki (obecnie minister rozwoju). Szczegóły dotyczące sposobu i trybu finansowania wymienionych powyżej leków określone zostaną rozporządzeniem ministra zdrowia, który uwzględniać będzie zasady i sposób wydatkowania środków publicznych oraz konieczność zapewnienia skuteczności udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej. Z tego względu na tę chwilę trudno ocenić jak funkcjonować będzie ten nowy mechanizm finansowania.
Agnieszka Kramza
