Światowy Dzień Cukrzycy został ustanowiony w 1991 r. przez Międzynarodową Federację Diabetologiczną (IDF) oraz Światową Organizacją Zdrowia (WHO). Jest obchodzony przez ponad 200 organizacji członkowskich Federacji w więcej niż 160 krajach, przez ponad 350 milionów ludzi z różnych regionów świata. W tym roku odbywa się pod hasłem: Zdrowe odżywianie naszym prawem, nie przywilejem: Działajmy już dziś, by zmienić jutro. Międzynarodowa Federacja Diabetologiczna (IDF) alarmuje, że do 2040 roku na cukrzycę chorować będzie 640 mln ludzi na całym świecie.

Cukrzyca jest chorobą społeczną, na którą na całym świecie choruje już 415 milionów pacjentów.  Cukrzyca należy do grupy chorób cywilizacyjnych. Są one ściśle związane z rozwojem cywilizacyjnym, trybem życia i dietą. Nadwaga, otyłość i brak aktywności fizycznej to główne przyczyny występowania cukrzycy typu 2. 

Szacuje się, że aktualnie w Polsce na cukrzycę choruje ponad 2 mln osób, z czego około 25% o tym nie wie. Zachorowalność na cukrzycę wynosi około 6,54% (w tym 5,81% mężczyźni i 7,25% kobiety). U osób powyżej 18 roku życia ten współczynnik wynosi 8% (w tym 7,15% mężczyźni i 8,9% kobiety), natomiast wśród dzieci poniżej 15 roku życia szacunkowa liczba diabetyków wynosi 17,7 przypadków na 100 tys. mieszkańców. Prognozy przewidują, że w najbliższych 15 – 20 latach podwoi się liczba chorych na cukrzycę w Polsce.

Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), na świecie żyje 1 mld osób z nadwagą lub otyłością, której występowanie jest powiązane z ryzykiem wystąpienia cukrzycy typu II. Japońskie badania wykazały, że im więcej tłuszczu w diecie i im więcej samochodów przypada na 100 tys. mieszkańców, tym więcej przypadków cukrzycy w danej populacji. 

Zgodnie z danymi Instytutu Żywności i Żywienia leczenie otyłości i jej powikłań rocznie kosztuje ok 21% budżetu przeznaczanego na ochronę zdrowia – ok 11 mld zł. Bezpośredni koszty leczenia 1 mln pacjentów z otyłością wynoszą ok 250 mln zł, co pozwala oszacować, że w Polska wydaje na ten cel 3 mld zł.

Cukrzyca typu 1 stanowi ok. 10% wszystkich chorych na cukrzycę. Początek choroby zazwyczaj przypada między 10 a 14 rokiem życia. Cukrzyca typu 1 jest spowodowana prawie całkowitym zniszczeniem przez przeciwciała komórek ß trzustki produkujących insulinę. W wyniku produkowanych przez organizm tzw. autoprzeciwciał dochodzi do niszczenia własnych komórek. Efektem jest całkowity brak insuliny.

Cukrzyca typu 2 to najcięższy typ cukrzycy – dotyczy prawie 90% diabetyków. U chorych dochodzi do zaburzenia zarówno działania, jak i wydzielania insuliny, przy czym dominującą rolę może odgrywać jedna lub druga nieprawidłowość. Leczenie polega głównie na redukcji masy ciała, zastosowaniu diety cukrzycowej, wprowadzeniu aktywności fizycznej i doustnych leków przeciwcukrzycowych. U części chorych po pewnym czasie trwania choroby konieczna jest insulinoterapia.

Wyróżnia się także cukrzycę ciążową, którą określa się jako wystąpienie zaburzeń tolerancji glukozy rozpoznane po raz pierwszy w okresie ciąży. Cukrzyca ciążowa zazwyczaj ustępuje po porodzie.

Światowy Dzień Cukrzycy obchodzony jest każdego roku w dniu 14 listopada. Właśnie tego dnia w 1891 r. urodził się Frederick Banting, który wraz Charles’em Best jako pierwszy sformułował przemyślenia, które doprowadziły do odkrycia insuliny w 1922 roku.
Głównym celem akcji jest zwiększenie świadomości na temat przyczyn, objawów, sposobu leczenia i powikłań związanych z cukrzycą. Światowy Dzień Cukrzycy przypomina, że liczba przypadków cukrzycy wzrasta i nadal będzie wzrastać, o ile nie zostaną podjęte natychmiastowe działania prewencyjne.

Każdego roku Światowy Dzień Cukrzycy koncentruje się na jednym temacie, który jest przedmiotem specjalnej uwagi. Tematy dotychczas poruszane dotyczyły m.in. cukrzycy i praw człowieka, cukrzycy i stylu życia oraz kosztów cukrzycy:

• 2004: Diabetes and Obesity (Cukrzyca i otyłość)
• 2005: Diabetes and Foot Care (Cukrzyca i stopy)
• 2006: Diabetes and the Disadvantaged and Vulnerable (Cukrzyca i biedni) "Diabetes care for everyone" ("Opieka diabetologiczna dla każdego")
• 2007: Diabetes in Children and Adolescents (Cukrzyca u dzieci i młodzieży)
• 2008: Diabetes in Children and Adolescents (Cukrzyca u dzieci i młodzieży)
• 2009: Diabetes Education and Prevention (Edukacja i prewencja cukrzycy)
• 2010: Diabetes Education and Prevention (Edukacja i prewencja cukrzycy)
• 2012: Diabetes: Protect our Future (Cukrzyca: Chrońmy swoją przyszłość)
• 2013: Diabetes: Protect our Future (Cukrzyca: Chrońmy swoją przyszłość)
• 2014: Diabetes: Protect our Future (Cukrzyca: Chrońmy swoją przyszłość)
• 2015: Zdrowe odżywianie naszym prawem, nie przywilejem: Działajmy już dziś, by zmienić jutro.

AG

Źródło: idf.org, mz.gov.pl, mojacukrzyca.org, cukrzyca.info