Jak wynika z najnowszej aktualizacji Światowego Indeksu Bezpieczeństwa Żywnościowego, opracowanego przez Economist Intelligence Unit (EIU) na zlecenie firmy DuPont, aż 25,2 proc. populacji Polski jest otyła. To o 2,9 proc. więcej niż średnia w Europie, która wynosi 22,3 procent.
W 2014 r. ponad 2,1 miliarda osób, czyli prawie 30 proc. światowej populacji, miało nadwagę lub otyłość, a 5 proc. zgonów na całym świecie dotyczyło otyłości. Jeśli liczba zachorowań przyrastać będzie w takim tempie, to do 2030 r. już blisko połowa populacji dorosłych na świecie będzie miała nadwagę lub otyłość.
Według najnowszego raportu NFZ „Cukier, otyłość – konsekwencje”, który obrazuje skutki nadmiernego spożycia cukru, aż trzech na pięciu dorosłych Polaków ma nadwagę, a co czwarty jest otyły, a skala tego zjawiska systematycznie rośnie.
Ściśle powiązane z nadwagą i otyłością są z kolei trudne w leczeniu choroby, m.in. cukrzyca typu 2, nadciśnienie tętnicze, choroby pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, bezdech senny, zaburzenia hormonalne.
Otyłość ciężka dla systemu
Analiza przygotowana przez ekspertów Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia Uczelni Łazarskiego pokazuje, że koszty pośrednie utraconej produktywności chorych z otyłością, szacowanych metodą kapitału ludzkiego (wskaźnik PKB na pracującego) wyniosły w 2015 r. 77,55 mln zł, a w roku 2016 - 85,14 mln zł. W 2015 r. wydatki ZUS na świadczenia związane z niezdolnością do pracy wyniosły łącznie 33 855,7 mln zł, w tym wydatki na świadczenia z tytułu otyłości (E66) wyniosły 24 207,1 mln zł.
Jak przywrócić "do życia" bardzo otyłych
Jak przekonywali eksperci, zachowawcze leczenie otyłości, a przede wszystkim otyłości olbrzymiej cechuje niska skuteczność oraz brak trwałych efektów. Obecnie najskuteczniejsza i najbardziej trwała metoda leczenia patologicznej otyłości to chirurgia bariatryczna. Ten rodzaj chirurgii zapewnia znaczną utratę wagi i pomaga w ponad 40 schorzeniach związanych z otyłością, takich jak cukrzyca typu 2, choroby serca, obturacyjny bezdech senny i niektóre nowotwory, włączając zapobieganie im, łagodzenie ich objawów oraz ustąpienie.
- Obecnie, zgodnie z wynikami badań naukowych, zabiegi bariatryczne pozostają jedyną metodą leczenia otyłości olbrzymiej o udowodnionej skuteczności. Chirurgia przestała być jedynie leczeniem nadmiernej masy ciała. Znacznie istotniejsze są efekty metaboliczne zabiegu, prowadzące do ustępowania powikłań otyłości. Znajduje to potwierdzenie w licznych badaniach. Udowodniono, że leczenie operacyjne chorych otyłych wydłuża ich życie, jednocześnie znacząco poprawiając jego jakość – mówi prof. dr hab. med. Andrzej Budzyński, Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Jak mówił dr Jerzy Gryglewicz, ekspert z Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia Uczelni Łazarskiego, koszty chirurgicznego leczenia otyłości (w ramach grupy JGP F14) poniesiony przez NFZ w 2018 r. wyniósł 43,5 mln zł, co oznacza wzrost wartości świadczeń w stosunku do roku poprzedniego o blisko 7 mln zł. Świadczeniem objętych zostało 3 781 pacjentów, czyli o 510 więcej niż w 2017 r.
Jak przekonywał, dla uzyskania najlepszych efektów leczenia otyłości olbrzymiej oraz optymalizacji kosztów niezbędna jest opieka wielospecjalistyczna.- Efektywny i kompleksowy model opieki nad chorymi może istotnie poprawić sytuację chorych, a także zmniejszyć koszty ponoszone przez państwo, pacjentów i ich rodziny. Taki model powinien obejmować diagnozę, nowoczesne leczenie bariatryczne, porady psychologa, rehabilitację leczniczą oraz dietetyka” - stwierdziłdr J. Gryglewicz.
Zespół wielodyscyplinarny
Eksperci zgodnie uznają, że niezbędne jest wprowadzenie jednolitych standardów opieki nad pacjentami leczonymi chirurgicznie z powodu otyłości olbrzymiej. Kwalifikacja i przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego powinno się odbywać w zespole wielodyscyplinarnym.
- Najlepsze wyniki leczenia bariatrycznego osiąga się, jeśli wielodyscyplinarny zespół składa się z następujących specjalistów: internista; chirurg; anestezjolog; dietetyk; psycholog/psychiatra; pielęgniarka/pracownik socjalny. w skład którego wchodzą specjaliści z różnych dziedzin. Celem pracy zespołu jest przygotowanie chorych do leczenia chirurgicznego oraz nadzorowanie prawidłowego i niepowikłanego procesu utraty masy ciała zarówno we wczesnym, jak i odległym okresie pooperacyjny -wyjaśnia dr hab. med. Łukasz Kaska z Kliniki Chirurgii Ogólnej, Endokrynologicznej i Transplantacyjnej GUMed.
Eksperci rekomendują ponadto, aby zabiegi chirurgicznego leczenia otyłości były przeprowadzane w ośrodkach mających doświadczenie w chirurgii bariatrycznej i metabolicznej, posiadających zarówno wyszkoloną kadrę oraz niezbędny sprzęt.
- Ośrodki zainteresowane stosowaniem programów chirurgii bariatrycznej oraz rolą centrum kompetencji powinny spełniać wiele warunków niezbędnych do zapewnienia optymalnego przeprowadzania operacji bariatrycznej. Wymagane są odpowiednio znaczące nakłady finansowe i działania organizacyjne, aby sprostać coraz wyższym parametrom jakościowym związanym z zastosowaniem nowych technologii medycznych. Minimalna liczba wykonywanych zabiegów bariatrycznych w rozpatrywanym ośrodku powinna wynosić przynajmniej 150 operacji rocznie – uważaprof. dr hab. n. med. Krzysztof Paśnik, Prezes Polskiego Towarzystwa Chirurgicznego.
Potrzebny krajowy rejestr operacji bariatrycznych
- Zgodnie z koncepcją opieki nakierowanej na wartość - Value Base Healthcare - szczególną rolę w procesie poprawy wyników zdrowotnych odgrywa integracja opieki, z wiodącą rolą ośrodków referencyjnych. Wyróżnikiem modelu opartego na wartości jest stały monitoring i pomiar efektów, dlatego niezbędne jest utworzenie Krajowego Rejestru Operacji Bariatrycznych - argumentuje dr Małgorzata Gałązka-Sobotka, Dyrektor Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia Uczelni Łazarskiego.
Źródło: mat.pras.
BPO
